Cây xanh Công Minh bị điều tra, hé lộ vụ án 'đặc biệt nghiêm trọng'?

Cơ quan An ninh điều tra thuộc Bộ Công an Việt Nam đã yêu cầu hàng loạt các tỉnh, thành phố rà soát, cung cấp tài liệu, dự án liên quan đến Công ty TNHH Cây xanh Công Minh. Có gì đáng chú ý?

Đã có gần 20 tỉnh, thành được yêu cầu cung cấp thông tin, tài liệu các dự án trồng, chăm sóc cây xanh, chỉnh trang đô thị từ năm 2019 – 2023 liên quan đến Công ty TNHH Cây xanh Công Minh.

Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an đang xác minh, làm rõ vụ việc có "dấu hiệu vi phạm pháp luật của công ty Công Minh và các cá nhân, tổ chức liên quan".

Việc Cơ quan An ninh là bên xử lý vụ án cho thấy dấu hiệu đây có thể là vụ án nghiêm trọng.

Tỷ lệ trúng thầu 'vô địch'

Cây xanh Công Minh được biết đến nhờ khả năng trúng thầu “vô địch”.

Dữ liệu chính thức cho thấy công ty này đã tham gia 228 gói thầu, trong đó trúng 172 gói, trượt 37 gói, 14 gói chưa có kết quả và 5 gói đã bị hủy. Tổng giá trị trúng thầu của doanh nghiệp này ước tính lên tới 1.991 tỷ đồng.

Loại trừ các gói bị hủy và chưa có kết quả, tỉ lệ trúng thầu của Công Minh rất cao, với 172/209 gói thầu, tương đương hơn 82%, theo báo Vietnamnet.

Cho tới nay, có khoảng 20 tỉnh thành được yêu cầu cung cấp chứng cứ, đồ vật, tài liệu liên quan tới Công ty Công Minh, bao gồm: quy trình thực hiện dự án từ khi xin chủ trương, duyệt cấp kinh phí đến khi mời thầu, lựa chọn nhà thầu, ký kết hợp đồng và tổ chức thực hiện, nghiệm thu, quyết toán.

Ngoài ra, các tỉnh thành này còn phải cung cấp toàn bộ hồ sơ về đấu thầu các dự án trồng và chăm sóc cây xanh; danh sách các nhà thầu dự, trúng thầu và thi công dự án; việc cấp và sử dụng ngân sách cho từng dự án; việc sử dụng nguồn ngân sách này như thế nào, có đúng quy định không...

Trang Xây dựng chính sách, pháp luật của Chính phủ Việt Nam viết rằng Công ty TNHH Cây xanh Công Minh "đã tham gia đấu và trúng nhiều gói thầu bất thường ở nhiều tỉnh thành trên cả nước".

Trong số các tỉnh thành được yêu cầu cung cấp hồ sơ cho Bộ Công an có: Phú Yên, Khánh Hòa, Đắk Lắk, Đắk Nông, Quảng Ngãi, Lâm Đồng, Quảng Trị, Thừa Thiên-Huế, Hà Tĩnh, Quảng Nam, Đồng Nai, Bình Phước, Bình Dương, Trà Vinh, Cần Thơ, Vĩnh Long, Đồng Tháp, Cà Mau, Bạc Liêu,…

Theo báo Pháp Luật TP HCM, tại Trà Vinh, Công ty Công Minh Cây Xanh đã trúng nhiều gói thầu chăm sóc cây xanh trị giá hàng tỉ đồng như: bảo dưỡng cây cổ thụ các tuyến đường nội ô TP Trà Vinh năm 2022; chăm sóc cây xanh, cảnh quan trên địa bàn huyện Càng Long; thi công chăm sóc cây xanh khuôn viên trụ sở làm việc trung tâm hành chính huyện Duyên Hải…

Báo Xây dựng (cơ quan chủ quản là Bộ Xây dựng) dẫn lời cơ quan chức năng cho biết khi kiểm tra các gói thầu tại Trà Vinh đã phát hiện "có nhiều bất ngờ, bởi doanh nghiệp này trúng gói thầu tỷ lệ tiết kiệm rất thấp".

Như vậy, "dấu hiệu vi phạm pháp luật" của Công ty Cây xanh Công Minh mà Bộ Công an nói đến có khả năng liên quan đến các gói thầu mà công ty này trúng trên nhiều tỉnh thành.

Công ty Cây xanh Công Minh được thành lập năm 1993, Chủ tịch HĐQT là Nguyễn Công Minh. Ông này từng được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Ba vào năm 2019.

Công ty Cây xanh Công Minh có trụ sở giao dịch ở TP Đồng Xoài, tỉnh Bình Phước và hoạt động trong nhiều lĩnh vực như thi công, chăm sóc công trình cây xanh đô thị, khu công nghiệp, cơ quan, nhà riêng; sản xuất và cung cấp cây giống nông, lâm, công nghiệp.

Theo thông tin công bố dịp kỷ niệm 25 năm hình thành và phát triển (năm 2019), Công ty TNHH Cây xanh Công Minh có 1.600 cán bộ, nhân viên với 63 văn phòng đại diện ở 52 tỉnh, thành trong cả nước.

Vụ án 'đặc biệt nghiêm trọng'?

Liên quan tới đấu thầu, thời gian qua, một số tập đoàn như Thuận An và Phúc Sơn cũng bị Bộ Công an điều tra và những dự án của hai tập đoàn này bị rà soát hàng loạt.

Việc các tập đoàn Thuận An và Phúc Sơn bị điều tra đã dẫn đến một số vụ bắt giữ các quan chức, lãnh đạo cấp tỉnh và cả ủy viên Trung ương Đảng.

Vụ Thuận An có ông Phạm Thái Hà, Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, Trợ lý Chủ tịch Quốc hội, bị khởi tố, bắt giam về tội "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi".

Việc ông Hà bị bắt, nếu chiếu theo Quy định 41 của Bộ Chính trị, có thể đã khiến ông Vương Đình Huệ phải "chịu trách nhiệm người đứng đầu", dẫn đến việc ông Huệ xin thôi các chức vụ trong Đảng và Nhà nước vừa qua.

Bí thư Tỉnh ủy Bắc Giang Dương Văn Thái là ủy viên Trung ương Đảng khóa 13, Đại biểu Quốc hội khóa 15 cũng đã bị khởi tố cùng tội danh với ông Hà trong vụ án Thuận An.

Còn vụ án Phúc Sơn đã khiến bà Hoàng Thị Thúy Lan, Bí thư Tỉnh ủy Vĩnh Phúc, Ủy viên Trung ương Đảng khóa 13, Đại biểu Quốc hội khóa 15, bị khởi tố, bắt giam.

Bên cạnh đó, một số quan chức khác như Chủ tịch UBND Vĩnh Phúc Lê Duy Thành, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi là ông Đặng Văn Minh và cựu Chủ tịch UBND tỉnh này là ông Cao Khoa, cựu Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ngãi là ông Lê Viết Chữ cũng đã bị khởi tố, bắt giam.

Vụ án Phúc Sơn còn được cho là có liên quan đến cựu Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng khiến ông bị mất chức, cụ thể là ông Thưởng đã có những sai phạm trong thời gian làm Bí thư tỉnh Quảng Ngãi giai đoạn 2011-2014.

Tuy nhiên, điểm khác biệt là các vụ Thuận An và Phúc Sơn là do Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an (C03), tức Cục Cảnh sát Điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu phụ trách. Còn vụ Công ty Cây xanh Công Minh lại là bên Cơ quan An ninh điều tra thụ lý.

Theo Điều 16 của Luật Tổ chức Cơ quan điều tra hình sự, một trong những nhiệm vụ, quyền hạn của Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an là "điều tra vụ án hình sự về các tội phạm đặc biệt nghiêm trọng, phức tạp, liên quan đến nhiều tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương", "kiểm tra hoạt động điều tra xử lý của cơ quan an ninh điều tra công an cấp tỉnh".

Bên cạnh đó, Cơ quan An ninh điều tra còn đảm nhận nhiệm vụ bảo vệ an ninh quốc gia, giữ gìn trật tự an toàn xã hội nói chung, điều tra, xử lý các đối tượng xâm phạm an ninh quốc gia nói riêng.

Ngoài ra, Cơ quan An ninh điều tra còn tiến hành điều tra các vụ án hình sự về tội phạm khác theo thẩm quyền được giao. Cần lưu ý, trong trường hợp C03 "quá tải" thì lãnh đạo Bộ Công an có quyền yêu cầu bên Cơ quan An ninh điều tra làm án, đặc biệt là một số vụ việc lớn.

Đơn cử, đại án Chuyến bay giải cứu được đánh giá là "vụ án đặc biệt nghiêm trọng, xảy ra tại nhiều bộ ngành" và Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an là bên khởi tố vụ án đưa và nhận hối lộ, khởi tố hàng loạt quan chức, cán bộ.

Những người này bao gồm Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Tô Anh Dũng, trợ lý Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh - ông Nguyễn Quang Linh và các lãnh đạo, chuyên viên Cục Lãnh sự - Bộ Ngoại giao, Cục Quản lý xuất nhập cảnh - Bộ Công an và Vụ Hợp tác quốc tế - Văn phòng Chính phủ...

Với việc Cơ quan An ninh điều tra, chứ không phải C03, là bên yêu cầu gần 20 tỉnh thành trực thuộc trung ương cung cấp hồ sơ về Công ty Cây xanh Công Minh thì vụ việc tại công ty này có yếu tố "vụ án hình sự về các tội phạm đặc biệt nghiêm trọng, phức tạp, liên quan đến nhiều tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương".

Như vậy, vụ án Công ty Cây xanh Công Minh có thể là vụ án "đặc biệt nghiêm trọng, phức tạp", cụ thể là liên quan đến các gói thầu "bất thường" mà công ty này trúng thầu. Không loại trừ khả năng vụ này liên quan tới nhân vật lớn, như đã từng xảy ra với trường hợp của các tập đoàn Phúc Sơn và Thuận An.