VinFast lỗ hơn 600 triệu USD dù số lượng xe bàn giao tăng

VinFast lỗ hơn 600 triệu USD trong quý 1/2024 dù số lượng xe bán ra và doanh thu tăng, theo báo cáo chưa kiểm toán mới nhất của công ty.

Thông cáo báo chí mới nhất của VinFast, công bố ngày 17/4, nêu bật các chỉ số tăng trưởng ấn tượng từ báo cáo chưa kiểm toán.

Ngay lập tức, các con số này được nhiều tờ báo tại Việt Nam thuật lại, khuếch đại lên, tạo nên một ấn tượng đẹp về tình hình kinh doanh của công ty.

Trên thực tế, báo cáo chưa kiểm toán của VinFast về tình hình kinh doanh trong quý 1/2024 vừa có điểm sáng vừa có điểm tối.

Bao nhiêu xe được bàn giao?

Báo cáo chưa kiểm toán của VinFast cho biết lượng ô tô điện bàn giao trong quý 1/2024 đạt 9.689 chiếc, tăng 444% so với cùng kỳ năm 2023 và giảm 28% so với quý 4/2023.

Đối với xe máy điện (hai bánh), VinFast giao 6.632 chiếc trong quý đầu tiên của năm nay, giảm 32% so với cùng kỳ năm 2023 và giảm 73% so với quý 4/2023.

VinFast cũng tái cam kết mục tiêu giao 100.000 ô tô điện trong năm 2024.

Bà Lê Thị Thu Thủy, Chủ tịch HĐQT VinFast, chia sẻ: “VinFast nhận thấy những bất ổn kinh tế và địa chính trị đang diễn ra trên toàn cầu là thách thức ngắn hạn. Với dải sản phẩm đa dạng và mạng lưới bán hàng đang phát triển mạnh mẽ trên toàn cầu, dịch vụ hậu mãi vượt trội và chính sách thuê pin mang tính đột phá, VinFast giữ vững mục tiêu giao 100.000 ô tô điện và đã vạch ra lộ trình rõ ràng từ giờ đến cuối năm.”

Do thông cáo báo chí của VinFast nhấn mạnh vào các điểm tích cực, và nhiều tờ báo Việt Nam đăng tải lại cũng theo hướng đó, nên bức tranh tạo ra một ấn tượng chung tươi sáng.

Tuy nhiên, nếu nhìn vào bản báo cáo chưa kiểm toán được đăng trên website chính thức của Ủy ban Giao dịch và Chứng khoán Mỹ, người đọc sẽ có một cái nhìn toàn diện hơn.

Một điểm cần lưu ý về lượng ô tô bàn giao, đó là trong số 9.689 xe nói trên, có 56% được giao cho các bên có liên quan tới VinFast, có thể hiểu là các công ty trong hệ sinh thái Vingroup.

VinFast lời lỗ thế nào?

Theo báo cáo chưa kiểm toán, VinFast đạt doanh thu bán xe 270,5 triệu USD trong quý 1/2024, tăng 324,4% so với quý 1/2023 và giảm 31,6% so với quý 4/2023.

Tổng doanh thu của công ty đạt 302,6 triệu USD, tăng 269,7% so với quý 1/2023 và giảm 31% so với quý 4/2023.

Tổng doanh thu của công ty chủ yếu đến từ bán xe điện.

Dù so với cùng kỳ năm ngoái, doanh thu và lượng xe bàn giao đều tăng, nhưng VinFast vẫn lỗ rất nặng.

Trong quý 1/2024, công ty lỗ ròng 618,3 triệu USD, tăng 3,5% so với cùng kỳ năm 2023 và giảm 12,3% so với quý 4 năm 2023.

Trong một bài viết mới đây, hãng tin Reuters cho biết VinFast đã lỗ tổng cộng 5,7 tỷ USD trong ba năm qua và tình trạng này làm gia tăng áp lực lên Vingroup, khiến các nhà đầu tư vào Vingroup lo ngại.

VinFast mở rộng thị trường như thế nào?

Tính tới thời điểm 31/3/2024, VinFast có 119 cửa hàng bán ô tô điện trên toàn cầu cùng 235 cửa hàng và xưởng chăm sóc xe máy điện. Con số này bao gồm cả của VinFast lẫn các cửa hàng của đối tác đại lý.

VinFast từng công bố kế hoạch đầy tham vọng tại thị trường Mỹ, bao gồm xây một nhà máy 4 tỷ USD và thâm nhập mạnh vào thị trường này.

Trong báo cáo quý 1/2024, VinFast cho biết đã ký thỏa thuận với thêm 10 đại lý nữa, nâng tổng số lên 16 đại lý tại bảy tiểu bang: Connecticut, Florida, Kansas, Kentucky, New York, Bắc Carolina và Texas.

Các đại lý mới ký này dự kiến sẽ bắt đầu bán xe trong quý 2/2024.

Tại Indonesia, VinFast cho biết đã ký với năm đối tác phân phối. Cửa hàng VinFast đầu tiên tại nước này đã được mở vào ngày 2/4/2024.

Tại Thái Lan, thông qua Triển lãm Ô tô Quốc tế Bangkok 2024, VinFast đã ký thư ý định (LOI) với 15 đại lý và dự kiến mở 22 cửa hàng tại thủ đô Bangkok và các đô thị lớn khác. Dự kiến hoạt động bán xe tại thị trường này sẽ bắt đầu trong vài tháng tới.

Nhà máy tại Mỹ gặp trục trặc?

Năm 2023, VinFast đã khởi công nhà máy tại hạt Chatham, bang Bắc Carolina, Mỹ vào ngày 28/7 (ngày 29/7 theo giờ Việt Nam).

VinFast cho biết nhà máy có "diện tích khoảng 800 ha" và có "công suất dự kiến 150.000 xe/năm trong giai đoạn 1", bắt đầu từ năm 2025.

Giai đoạn 1 của nhà máy có vốn đầu tư 2 tỷ USD, trong tổng mức đầu tư 4 tỷ USD.

Tuy nhiên, trong những ngày gần đây, báo chí địa phương cho biết hoạt động xây dựng tại công trường nhà máy đã bị đình lại. Các quan sát tại hiện trường cho thấy đến nay không có công trình đáng kể nào được xây dựng.

Bà Kara Lusk, quan chức phụ trách truyền thông của hạt Chatham, cho biết VinFast đã đệ trình đề nghị điều chỉnh thu hẹp diện tích nhà máy. “Hiện vấn đề này đang được xem xét. Trong quá trình xem xét, việc xây dựng sẽ không được tiến hành,” bà Kara Lusk nói với báo Carolina Journal.

Hai trang tin địa phương WRAL và The News & Observer dẫn lời bà Lê Thị Thu Thủy, Chủ tịch VinFast, nói với các nhà đầu tư trong một cuộc họp trực tuyến hôm 17/4 rằng dự án tại Bắc Carolina “vẫn tiếp tục”.

“Chúng tôi vẫn giữ đúng tiến độ để có thể bắt đầu tuyển dụng nhiều nhân viên và đi vào hoạt động vào cuối năm sau. Nhưng có lẽ phải mất vài tháng mới hoạt động toàn bộ.”

Ra mắt ‘thiếu chuyên nghiệp’ tại Thái Lan

VinFast đã có màn chào sân Thái Lan tại Triển lãm Ô tô Quốc tế Bangkok 2024 diễn ra cuối tháng 3, đầu tháng 4.

Chuyên gia nổi tiếng về ô tô của Thái Lan, ông Nithi Thuamprathom, Giám đốc kênh Autolife Thái Lan, nhận định tân binh VinFast cần phải chứng tỏ nhiều điều, đặc biệt về hình ảnh và chất lượng sản phẩm.

“Sự khó khăn nằm ở chỗ hình ảnh và thương hiệu VinFast ở đây chưa mấy tốt đẹp. Đa số người dân Thái Lan chỉ biết đến VinFast thông qua tin tức quốc tế. Những thông tin đó không mấy tích cực,” ông nói với BBC.

Theo ông, để dễ bán được hàng thì giá của xe VinFast tại thị trường Thái Lan phải được đặt ở mức không cao hơn xe Trung Quốc.

Ông nói rằng nếu VinFast đưa ra mức giá mà khách hàng không chấp nhận ngay từ đầu thì sẽ rất khó khăn cho việc thâm nhập vào Thái Lan.

Trên mạng xã hội, nhiều ý kiến của người Thái Lan về VinFast cũng không được tích cực, đa phần dẫn lại các đánh giá từ Mỹ, cùng các nhận xét cho rằng thiết kế, độ hoàn thiện sản phẩm chưa được ấn tượng.

Báo The Standard của Thái Lan mô tả màn ra mắt của VinFast tại triển lãm ô tô vừa qua là “thiếu chuyên nghiệp”.

Theo tờ báo này, tại sự kiện ra mắt, trong khi giới truyền thông chờ đợi thông điệp chính thức của lãnh đạo công ty, thì VinFast chủ yếu sử dụng hình thức nói chuyện bên lề, kiểu: “Chúng ta tới đây để làm quen.”

Cũng theo The Standard, khi chụp hình giới thiệu đại lý đối tác, có nhiều người không phải đại lý cũng đứng vào như thể mình là nhà phân phối, tạo nên hình ảnh dễ gây hiểu nhầm. Thêm vào đó, có một số đại lý đang phân phối cho hãng ô tô khác cũng có mặt, điều đó có thể dẫn tới các rắc rối khác.

Tờ báo này cũng đánh giá xe có độ hoàn thiện chưa cao, chưa khẳng định được chất lượng, thiết kế không đặc sắc, nhưng giá không hề rẻ.

Những điều trên sẽ khiến VinFast khó tạo dựng được chỗ đứng tại Thái Lan, tờ báo kết luận.

Vụ kiện tại Mỹ

VinFast đang đối mặt với các rắc rối pháp lý tại Mỹ.

Vào ngày 12/4, Công ty Luật Pomerantz thông báo rằng một đơn kiện tập thể (class action) đã được nộp tại Tòa án quận Hoa Kỳ thuộc khu vực Quận Đông, New York.

Nguyên đơn đại diện cho một tập thể (class) bao gồm tất cả cá nhân hoặc pháp nhân – không bao gồm bị đơn – đã mua hoặc sở hữu chứng khoán của VinFast thông qua các hình thức khác.

Đơn kiện này cho biết hồ sơ mà VinFast công bố trong quá trình sáp nhập với một công ty Mỹ để lên sàn chứng khoán Nasdaq đã được chuẩn bị “cẩu thả” nên chứa các thông tin không đúng sự thật (untrue) hoặc bỏ qua các thông tin quan trọng. Điều này đã dẫn tới các thông tin được cung cấp là sai hoặc gây hiểu nhầm.

Cũng ngày 12/4, Công ty luật Robbins đã thông báo cho các nhà đầu tư việc một cổ đông đang làm đơn kiện tập thể (class action) đối với VinFast.

Vụ kiện đưa ra cáo buộc VinFast và một số quan chức điều hành, giám đốc cũ hoặc đương nhiệm của VinFast vi phạm Đạo Luật Chứng khoán năm 1933 (Securities Act of 1933) và/hoặc Đạo luật Giao dịch Chứng khoán năm 1934 (Securities Exchange Act of 1934) của Mỹ.

Theo nội dung vụ kiện mà công ty luật Robbins đăng tải vào ngày 12/4, các cáo buộc bao gồm, trước và sau vụ sáp nhập, VinFast đã thổi phồng tiềm năng của công ty, tuyên bố về mục tiêu hoàn thành các chiến lược tăng trưởng trong dài hạn, và bên cạnh đó, “tiếp nối dấu ấn tăng trưởng toàn cầu tại các khu vực kỳ vọng có nhu cầu xe điện", và tuyên bố doanh số kỳ vọng “giao số lượng xe điện từ 40.000 đến 50.000 chiếc trong năm tài khóa 2023”.

Tuy nhiên, theo nội dung đơn kiện, vào ngày 18/1/2024, VinFast đã công bố số lượng xe điện bàn giao trong Quý 4 năm 2023 thấp hơn mục tiêu đã được đề ra trước đó.

Kết quả là giá cổ phiếu VinFast đã bị sụt giảm 2% gần xuống mức 5,64 USD mỗi cổ phiếu, sụt giảm 84,78% nếu so với mức giá 37,06 USD vào ngày 15/8/2023 khi kết thúc phiên giao dịch đầu tiên sau phi vụ sáp nhập, theo nội dung đơn kiện.

Liên quan đến cáo buộc trên, Công ty VinFast từ Việt Nam đã phản hồi với BBC News Tiếng Việt vào hôm 16/4:

“Cáo buộc này là vô căn cứ. VinFast hoạt động theo các tiêu chuẩn đạo đức cao nhất, luôn tuân thủ pháp luật cũng như quy định tại các thị trường mà Công ty đang hiện diện. Chúng tôi sẽ không bình luận gì thêm.”