Người Việt ở Mỹ thiếu không gian Tết

Người Việt ở Mỹ vẫn nhắc nhớ nhau về ngày Tết, nhưng không được hòa mình trong không gian Tết từ nhà, ra đường, đến nơi làm việc, trên các phương tiện truyền thông… với hoa, lời chúc và trong việc trang trí cho ngày Tết như ở Việt Nam.

Khi đêm ngắn lại, ngày dài thêm một chút, tôi bắt đầu đếm lịch âm để cảm nhận một cái Tết nữa đã cận kề.

Người Việt ở Mỹ thời điểm này mỗi khi có dịp gặp nhau vẫn không thể thiếu câu, "Tết ni có gói bánh, chuẩn bị gì không?".

Lời hỏi thăm trong dịp cuối năm như sự nhắc nhớ nhau về nét văn hóa đậm đặc nhất của người Việt.

Những năm đi làm ở Sài Gòn, cứ vào tháng cuối năm tôi lo lắng cho phương tiện về quê. Đến nhà lại bắt tay vào việc, dọn dẹp nhà cửa sân vườn chuẩn bị đón Tết. Sau đó là những bữa tiệc tất niên, gói bánh, nấu bánh, tiếng heo ét lần cuối một nhà nào đó trong xóm… Một không khí bận rộn, háo hức.

Giờ đây, ở Mỹ ngày cuối năm tôi vẫn đi làm, không lo nghĩ đến chuyện săn vé, dọn dẹp nhà cửa. Tôi không được hòa mình trong khung cảnh sống động như ở quê nhà, trong lòng thiếu đi không khí Tết thật sự. Dù vậy, các cuộc gọi điện nói chuyện với người thân ở Việt Nam cũng mang lại chút chộn rộn trong những ngày cuối năm.

Khi được ba mẹ vợ cho bánh chưng, bánh tét, hủ dưa món mang về, tôi thấy đã có một chút Tết trong nhà. Nó cho tôi cảm nhận, các vật phẩm này tại Mỹ như đang giữ 'linh hồn' Tết cho người Việt xa quê.

Nhiều gia đình người Việt tại Mỹ chọn cách gói bánh Tết như ba mẹ vợ tôi để thắp lên cái không gian Tết hạn hẹp trong chính ngôi nhà mình.

Tại các ngôi chợ của người Việt những bản nhạc về xuân văng vẳng như hâm nóng cái không khí Tết trong lòng mỗi người. Người đông đúc hơn, các loại bánh, mứt, quà cáp, hoa… đặt trưng cho dịp Tết được bày ra.

Bà xã tôi chọn mua mấy phần quà gói sẵn như ở Việt Nam để biếu người thân. Tôi chọn mua một chậu cúc vàng thế là cơ bản đủ cho việc sắm sửa cái Tết của gia đình.

Tôi xin hãng nghỉ vào ngày mồng một, như một cách để giữ ngày Tết truyền thống của người Việt. Và dành thời gian này cho việc chúc Tết người thân ở Việt Nam và tại Mỹ.

Các bữa tiệc tất niên, năm mới, đến việc mừng tuổi vẫn có với ba mẹ, anh chị em trong gia đình. Tuy nhiên, tôi không còn những bữa gặp mặt, tiệc tùng với đại gia đình, bạn bè do dịch bệnh vẫn chưa được kiểm soát tại Mỹ, dù việc tiêm vaccine đã được triển khai rộng.

Đêm giao thừa, lần đầu trong năm tuyết rơi tại nơi tôi đang sống. Tuyết mang đến cho trời đất sáng bừng trong đêm giao thừa.

Việc đi chúc Tết người thân bị cản trở của dịch bệnh, được tôi thay thế bằng cách dẫn con đi chơi Tuyết mà trời vừa ban xuống trong ngày đầu năm.

Không khí Tết tự tạo

Đây là lần thứ hai, gia đình anh Hoàng Đức Bình, đang sống tại thành phố Houston, bang Texas đón Tết tại Mỹ. Chuyện bánh, mức, hoa trái cho dịp Tết rất dễ dàng ở khu đông đúc người Việt như Houston.

Đến Mỹ chưa lâu, anh Bình vẫn giữ nguyên các tập tục cúng tất niên, rước ông bà, cúng giao thừa, cúng đầu năm như bên quê nhà.

Anh xin hãng nghỉ hai ngày đầu năm âm lịch để đón Tết. Trong gia đình anh vẫn giữ việc mừng tuổi ông bà và lì xì cho trẻ nhỏ. Dù vậy, không như ở Việt Nam, truyền thống này phải diễn ra vào cuối ngày, hoặc về đêm, vì ban ngày đa số phải đi làm, đi học.

Anh Bình chia sẻ, do dịch bệnh các buổi gặp mặt, tiệc tùng đầu năm chỉ có thành viên trong gia đình với ông bà, anh chị em và các cháu, không còn có sự hiện diện của bạn bè. Năm ngoái, Tết là cơ hội sống động để anh giới thiệu văn hóa của Việt Nam với bạn bè Mỹ.

Dù trong nhà có đủ các loại bánh, mức, hạt dưa, hoa cho ngày Tết nhưng anh không trải nghiệm được cái không khí Tết rõ ràng, trọn vẹn, thiếu cảm xúc về mùa xuân như hồi còn ở Việt Nam. Để có được cái không khí Tết ở đây phải do chính anh cố gắng tạo nên. Vì thế, nó gượng ép, lẻ loi…

Trong hoàn cảnh dịch bệnh tất cả cộng đồng, đồng hương, hội đoàn người Việt ở Mỹ không còn cảnh múa lân, đốt pháo, diễu hành, văn nghệ. Tết Tân Sửu một cái Tết không bình thường với người Việt ở Mỹ như tôi.

* Bài viết thể hiện quan điểm riêng của ông Võ Ngọc Ánh, sinh sống tại thành phố Tacoma, tiểu bang Washington, Hoa Kỳ.