Công bố 'nhiều sai phạm' trong quy hoạch KĐT Thủ Thiêm

Kết luận của Thanh tra chính phủ công bố tối 7/9 về Khu đô thị (KĐT) mới Thủ Thiêm cho hay có nhiều sai phạm trong quy hoạch và đền bù, theo truyền thông Việt Nam.

Cuộc thanh tra được tiến hành trong hai tháng, từ 15/5 - 11/7, việc 'hoàn thiện và lấy ý kiến các bên' diễn ra hai tháng sau đó, trước khi được công bố chính thức.

Theo kết luận này, quyết định của Thủ tướng chính phủ năm 1996 phê duyệt quy hoạch KĐT mới Thủ Thiêm theo bản đồ 1/5.000 là 'đúng thẩm quyền'.

Vụ Thủ Thiêm: 'Dân mất, chính quyền cũng mất'

Thủ Thiêm: Hòn ngọc bị đánh cắp?

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chỉ đạo vụ Thủ Thiêm

KĐT mới Thủ Thiêm và Khu tái định cư có tổng diện tích 930ha, nằm bên bờ đông sông Sài Gòn, được kỳ vọng trở thành một trung tâm hành chính, thương mại cao cấp của thành phố và có vị trí quốc tế.

Nhưng khi thực hiện, các đơn vị chịu trách nhiệm liên quan đã để xảy ra nhiều sai sót, bản kết luận thanh tra cho hay.

Việc xây dựng khu đô thị mới Thủ Thiêm bị đình trệ do người dân khiếu nại kéo dài, hàng trăm người có nhà bị thu hồi sống trong cảnh tạm bợ 20 năm qua, theo truyền thông Việt Nam.

Không trong quy hoạch vẫn mất nhà

Kết luận thanh tra cho hay, có chín hộ dân bị thu hồi nhà dù không nằm trong quy hoạch. Đó là các hộ thuộc Khu phố 1, phường Bình An.

Ranh giới, vị trí quy hoạch không được nêu đầy đủ trong các văn bản của UBND TP Hồ CHí Minh. Không có các bản đồ quy hoạch gốc như bản đồ quy hoạch 1/5.000.

Việc điều chỉnh diện tích và ranh giới khu quy hoạch 1/2.000 do UBND TP Hồ Chí Minh giao cho Kiến trúc sư trưởng phê duyệt năm 1998 là không đúng thẩm quyền.

Quyết định của Kiến trúc sư trưởng năm 1998 ghi vị trí giới hạn không đúng so với bản đồ thực địa là một trong các nguyên nhân dẫn đến người dân khiếu nại về ranh quy hoạch và đền bù, giải phóng mặt bằng.

Không đủ đất tái định cư

Kết luận của Thanh tra chính phủ cho hay việc UBND TP Hồ Chí Minh thu hồi 930 ha đất năm 2002 mà không xác định ranh giới, vị trí khu tái định cư, là chưa đủ cơ sở pháp lý, thiếu căn cứ thực hiện, không xác định đúng, đủ diện tích đất cần để tái định cư theo quy hoạch.

Việc giải phóng mặt bằng và đền bù trong 15 năm qua không dược thực hiện đầy đủ, đúng quy định. Giải phóng mặt bằng mà không có kế hoạch xây nhà tái định cư trước, dẫn đến khiếu nại về chế độ, chính sách đền bù.

Khu tái định cư 160ha không nêu cụ thể vị trí, ranh giới, không có hồ sơ, quy hoạch kèm theo, và cũng không được Bộ Xây dựng thẩm định.

UBND TP Hồ Chí Minh sử dụng đất tái định cư đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt vào nhiều mục đích khác, dẫn đến không đủ đất để bố trí tái định cư cho dân, phá vỡ không gian quy hoạch.

Quá trình giao đất cho doanh nghiệp cũng có nhiều sai phạm, như không có hợp đồng vẫn giao đất, sử dụng đất không đúng giấy phép kinh doanh, tính tiền sử dụng đất không đúng quy định...

Thanh tra chính phủ kiến nghị Thủ tướng xử lý trách nhiệm các tổ chức, cá nhân vi phạm trong thẩm định, lưu trữ hồ sơ, bản vẽ, trong phê duyệt điều chỉnh quy hoạch, thu hồi đất, đền bù, tái định cư.

Đồng thời, Thanh tra chính phủ cũng yêu cầu TP Hồ Chí Minh rà soát từng trường hợp khiếu nại cụ thể để có hỗ trợ, bồi thường thỏa đáng, chấm dứt khiếu nại.

Người dân nói gì?

Ông Nguyễn Văn Lung, một trong những cư dân Thủ Thiêm từng đi khiếu kiện 20 năm ròng, nói ông 'vui mừng'. Và với kết luận này, ông tin mình sẽ thắng trong phiên tòa ngày 19/9 sắp tới, theo Zing.vn.

Đây là phiên tòa xét xử vụ khiếu kiện về quyết định hành chính của UBND quận 2, hành vi hành chính của Chủ tịch UBND quận 2 và bồi thường thiệt hại do ban hành quyết định trái luật.

Ông Lung nói ông tin với kết luận này, ông sẽ chứng minh được nhà ông lẽ ra không bị thu hồi vì không nằm trong quy hoạch.

Nhưng ông cũng nói bản kết luận này mới chỉ nhắc đến 9 hộ dân Khu phố 1, phường Bình An bị di dời sai, còn hơn 100 hộ khác cũng ở khu phố này thì không được nhắc đến.

Cũng theo ông Lung, sau kết luận của Thanh tra chính phủ, còn phải chờ chỉ đạo của Thủ tướng. Ông nói điều bà con Thủ Thiêm mong chờ nhất là cách thức, phương án giải quyết, bồi thường cho người dân, và xử lý những người làm sai.

Trong khi đó, bà Lê Thị The (75 tuổi), nói với Zing.vn rằng bà 'buồn' chứ không lấy gì làm vui. Bởi vì nhà bà ở Khu phố 1, phường Bình An, nằm trong số 100 hộ dân không được nhắc đến.

Bà nói chắc bà lại phải ra Hà Nội khiếu kiện tiếp. "Hết đời người rồi cũng không biết có đòi lại được gì cho con cháu không," Zing.vn dẫn lời bà The.

Hồi đầu tháng Năm, dư luận Việt Nam bắt đầu quan tâm tới việc chính quyền TP.HCM công khai thừa nhận "chưa tìm thấy" bản đồ quy hoạch tỷ lệ 1/5.000 khu đô thị mới Thủ Thiêm kèm theo Quyết định số 367/QĐ-TTg ngày 4/6/1996 của Thủ tướng.

Bản đồ quy hoạch này được xem là tài liệu quan trọng để giải quyết khiếu nại kéo dài của nhiều hộ dân bị thu hồi đất trên phạm vi đất đai thuộc quy hoạch.

Truyền thông Việt Nam cho hay đã có 15.000 hộ dân bị di dời khỏi bán đảo Thủ Thiêm, với chi phí 30.000 tỉ đồng để chi trả bồi thường, tái định cư.

Nhưng còn không ít hộ dân tiếp tục khiếu nại, cho rằng nhà họ không nằm trong quy hoạch, và bồi thường di dời không thỏa đáng. Họ cũng yêu cầu chính quyền cung cấp tấm bản đố 1996 để xác định diện tích và ranh giới quy hoạch.

Cuộc tiếp xúc cử tri ngày 9/5 của đại biểu Quốc Hội trở thành buổi đối thoại với người dân Thủ Thiêm, với nhiều người dân khóc, ngất xỉu, khi trình bày nỗi oan mất đất hơn 20 năm qua.

Truyền thông Việt Nam thời điểm đó cho hay vấn đề này dân Thủ Thiêm cho hay đã khiếu nại hơn 20 năm qua, nhưng đây là "lần đầu tiên chính quyền lắng nghe",

Các ý kiến trên mạng xã hội thời điểm đó thì cho rằng trong vụ Thủ Thiêm không chỉ tài sản, sinh kế, yên bình, tương lai, hy vọng, uy tín, mà niềm tin cũng đã bị đánh mất.

Mạng xã hội nói gì?

Facebooker Nguyễn Tường Minh viết: "Cuối cùng Thanh tra Chính phủ cũng đã "chỉ mặt đặt tên" những sai phạm tại Thủ Thiêm, đã kết luận rằng dân Thủ Thiêm đúng, chính quyền TP Hồ Chí Minh sai!"

"Dẫu hành trình công lý còn nhiều chông gai, nhưng bản kết luận này là nền tảng, là "chìa khóa" pháp lý mở ra nhiều cánh cửa quan trọng nhất để các cơ quan tố tụng và các cấp xử lý nghiêm minh những kẻ đã gây ra oan khuất cho người dân Thủ Thiêm suốt 2 thập niên, lấy lại công bằng và niềm tin từ dân."

Facebooker Nguyễn Sin bình luận: "Nói về Thủ Thiêm là nói về tội ác! Cuối cùng thì Thanh Tra chính phủ cũng đã kết luận Thủ Thiêm có sai phạm, điều mà người dân Thủ Thiêm mong chờ cả chục năm qua."

"Ở thời đương nhiệm của ông Lê Thanh Hải - Lê Hoàng Quân, dù bà con có kêu gào cách mấy thì sự việc Thủ Thiêm vẫn bị dập tắt, tắt một cách có chủ đích."

"Bạn cứ thử nghĩ đi, gia đình bạn đang sống yên ổn hạnh phúc, bị chính quyền địa phương tới cưỡng chế hết nhà cửa, sau đó bồi thường cho bạn số tiền chỉ đủ để xây cái chòi ở tạm bợ, liệu bạn có chấp nhận được không?"

"Họ lấy danh nghĩa phục vụ lợi ích đất nước, sau đó phân lô bán nền. Họ lấy quy hoạch về một Thủ Thiêm toàn màu hồng để đẩy người dân vào cảnh lầm than, thật đê hèn và độc ác."

"Tôi đi gặp bà con Thủ Thiêm, ngồi lấy tin để viết bài về Thủ Thiêm, họ xem chúng tôi, những người làm báo như một vị cứu tinh, họ rất tin vào báo chí. Và họ đã đúng."